تحلیل تاثیر داعش بر معادلات سیاسی-امنیتی خاورمیانه

یکی از مهم ترین پدیده‌های امنیتی عصر حاضر، ظهور و گسترش گروه تروریستی داعش در غرب آسیا و شمال آفریقاست. پدیده ای که تمامی تحولات سیاسی، امنیتی، اقتصادی و فرهنگی در این منطقه را تحت تاثیر قرار داده و موضوع بررسی و مطالعه کارشناسان حوزه‌های مختلف قرار گرفته است. این مقاله درصدد بررسی تأثیرات ظهور داعش در سوریه و عراق بر معادلات سیاسی امنیتی و تحولات قدرت در خاورمیانه است. با توجه به نظریه واقع‌گرایی نوکلاسیک، متغیر ثابت این پژوهش، داعش و متغیر وابسته آن تحولات قدرت در منطقه خاورمیانه در نظر گرفته‌شده است. روش تحقیق این مقاله «توصیفی-تحلیلی» است. مطالب جمع‌آوری‌شده با استفاده از روش کتابخانه‌ای و اسنادی در قالب جداول به صورت کمی نشان داده می‌شوند و سپس بر مبنای چهارچوب نظری پژوهش مورد تحلیل قرار می‌گیرند. در این پژوهش ابعاد مختلف نقش داعش در تحولات خاورمیانه مورد بررسی قرارگرفته است. از دیدگاه نوشتار پیش رو، اولین و مهم‌ترین پیامد ظهور گروه تروریستی داعش در غرب آسیا، «تضعیف جبهه‌ مقاومت» در مقابل رژیم غاصب اسرائیل است. این رویداد از دو جهت بررسی شده است. اول آنکه با افزایش تعداد گروه‌های تروریستی در خاورمیانه، توان گروه‌های حامی محور مقاومت صرف مقابله با آن‌ها می‌شود. دوم آنکه ظهور داعش موجب افزایش شکاف سنی و شیعه و اختلافات داخلی در جهان اسلام و در نهایت به نفع رژیم غاصب اسرائیل شده است. پیامد دیگر داعش «افزایش اسلام هراسی» در جهان است. از سویی دیگر بحران داعش موجب  «تأثیرات منفی بر اقتصاد و توسعه» در منطقه شده است. بر این اساس شاهد تحلیل رفتن منابع مالی کشورهای غرب آسیا و عقب افتادن آن‌ها از روند توسعه‌ اقتصادی و صنعتی هستیم.در مجموع داعش باعث بوجود آمدن آسیب‌های امنیتی – اقتصادی برای همه ی بازیگران در منطقه خاورمیانه شده و با به چالش کشیدن نظم نسبی موجود ، ریشه‌های بی اعتمادی در منطقه را افزایش و چشم انداز صلح بین بازیگران منطقه را با چالش‌های جدی مواجه کرده است. © 2018 Geographical Researches